Allergische huiduitslag met bultjes - galbulten (= urtica).

Urticaria
Urticaria is de medische term voor galbulten of netelroos. Urticaria zijn hevig jeukende verheven rode vlekken op de huid met een centrale bleke vlek/gloed. Is er sprake van één bult of vlek dan spreekt men in het Nederlands van een galbult. Zijn er meerdere vlekken dan spreekt men van netelroos. De vlekken kunnen variëren van speldenknop groot tot enige centimeters groot. Verschillende galbulten kunnen vaak vervloeien tot één grote verheven rode plek. Galbulten of netelroos ontstaat altijd acuut. Na een uur zijn de galbulten al grotendeels afgenomen en bijna altijd na een dag verdwenen.

Netelroos kan steeds weer opduiken op andere plekken en wanneer dit het geval is gedurende meer dan 6 weken, spreekt men van chronische urticaria. Urticaria kunnen beperkt blijven tot een geringe plaatselijke reactie of een uitgebreide reactie over het hele lichaam, waarbij er ook algemene klachten van koorts of grieperigheid kunnen ontstaan.

Acute urticaria kan ook de opmaat vormen naar een ernstige algehele allergische reactie tot anafylaxie aan toe (de meest ernstige vorm van acute allergie).


Mogelijke vormen :
- galbulten (= urticaria): kleine, eerst zachte dan verhardende, jeukende bultjes
- netelroos (= urticaria bullosa): de galbultjes zijn overgegaan in blaren.
- urticaria vesiculosa: de blaren zijn overgegaan in blaasjes
- urticaria papulosa de blaasjes zijn overgegaan in puistjes.
- urticaria pigmentosa (= ziekte van Nettleship): zeer hardnekkige, aangeboren vorm van galbulten die geel-bruine vlekken achterlaat     - cholinerge urticaria (= urticaria): ontstaat door opwarmen van de huid
- koude urticaria (= urticaria bullosa): ontstaat door afkoelen van de huid
- urticaria factitia: Blaasjes die ontstaan door krabben
- urticaria solaris: zonneallerie, de blaasjes ontstaan na blootstelling aan zonlicht.
- vertraagde druk urticaria: Blaasjes die ontstaan het uitoefenen van druk op de huid.

- aquagene urticaria: blaasjes ontstaan na contact met water.(zeer zeldzaam)
- inspanningsgerelateerde urticaria: urticaria die ontstaan na een forse inspanning.


Mogelijke oorzaken (o.a.)
- allergische reactie op bepaalde stoffen
- huidbeschadiging, kou, druk op huid of hitte (= urticaria factitia) of zonlicht (= urticaria solaris)
- bepaalde (huid)ziekten
- insectenbeten
- bijwerking van bepaalde medicijnen

Hoe ontstaan galbulten en netelroos?

Mest cel gestuurd urticaria


Urticaria worden veroorzaakt door stoffen die vrij komen uit vooral mestcellen. Mestcellen heten zo omdat ze er ‘vetgemest’ uit zien onder de microscoop. Ze zijn o.a. aanwezig in de huid, slijmvliezen en longen en bevatten blaasjes die boordevol stoffen zoals histamine zitten. Als gevolg van een allergische reactie, maar ook onder invloed van een groot aantal andere prikkels kunnen de mestcellen hun stoffen afgeven.

De stoffen die vrij komen, zorgen voor prikkelingen van zenuwuiteinden in de huid wat jeuk veroorzaakt, verwijding van bloedvaten hetgeen roodheid van de huid veroorzaakt en lekkage van vocht uit de vaten wat een plaatselijke zwelling veroorzaakt.

 

Als de reactie dieper in de huid plaatsvindt dan uit zich dat vooral als angio-oedeem. Urticaria veroorzaakt door stoffen uit mestcellen word mest cel gestuurde urticaria genoemd. Stoffen uit mestcellen veroorzaken ook de klachten zoals bij hooikoorts en allergische astma.

 

Wat zijn de oorzaken van urticaria?

Oorzaken van acute urticaria
Urticaria kunnen het gevolg zijn van een acute reactie op voeding of een geneesmiddel of insectengif. Galbulten kunnen het gevolg zijn van een acute reactie op voeding of een geneesmiddel of insectengif. Of een niet-allergische overgevoeligheid (ook wel intolerantie geheten) voor bepaalde geneesmiddelen. De meest voorkomende intolerantie die netelroos en galbulten veroorzaken, is die voor bepaalde ontstekingsremmers zoals ibuprofen, diclofenac en naproxen (de groep van de zogenaamde NSAIDs). Urticaria kunnen ook optreden als gevolg van fysische prikkels. Voorbeelden van fysische prikkels zijn: opwarmen of afkoelen van de huid, krabben, zonlicht blootstelling, druk uitoefenen op de huid of zelden bij alleen contact met water.

 

Ook zijn er patiënten die urticaria krijgen na een forse inspanning (inspanningsgerelateerde urticaria).



Mogelijke behandelingen (o.a.)
- medicijnen: anti-histaminica

Terug naar huid-aandoeningen

Laatst aangepast op 16 aug. 2018