Bijsluiter ATROVENT® dosis-aërosol. 2O µg/dosis d.d. 26 oktober 2006

Lees deze bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel.
• Bewaar deze bijsluiter, het kan nodig zijn om deze nogmaals door te lezen.
• Heeft u nog vragen, raadpleeg dan uw arts of apotheker.
• Dit geneesmiddel is aan u persoonlijk voorgeschreven, geef dit geneesmiddel niet door aan anderen. Dit geneesmiddel kan schadelijk voor hen zijn, zelfs als de verschijnselen dezelfde zijn als waarvoor u het geneesmiddel heeft gekregen.

Inhoud van deze bijsluiter:
1. Wat is ATROVENT dosis-aërosol en waarvoor wordt het gebruikt?
2. Wat u moet weten voordat u ATROVENT dosis-aërosol gebruikt
3. Hoe wordt ATROVENT dosis-aërosol gebruikt?
4. Mogelijke bijwerkingen
5. Hoe bewaart u ATROVENT dosis-aërosol?

Atrovent® dosis-aërosol, 20 µg/dosis, ipratropiumbromide

• Het werkzame bestanddeel van ATROVENT is ipratropiumbromide.
• Andere bestanddelen (hulpstoffen) zijn citroenzuur (E 330), gezuiverd water, absolute alcohol en drijfgas (HFA 134a).

Registratiehouder:
Boehringer Ingelheim bv
Comeniusstraat 6
1817 MS ALKMAAR Tel.: (072) 566 24 24

In het register ingeschreven onder RVG 26834

1. WAT IS ATROVENT dosis-aërosol EN WAARVOOR WORDT HET
GEBRUIKT?

ATROVENT hoort tot de categorie van luchtwegverwijders. Een verpakking ATROVENT dosis-aërosol bevat een reservoir met mondstuk met 10 ml oplossing voor inhalatie, overeenkomend met 200 inhalaties.

Eén inhalatie bevat 21 microgram ipratropiumbromide overeenkomend met 20 microgram watervrij ipratropiumbromide.

ATROVENT behoort tot de groep geneesmiddelen die ”anticholinerge luchtwegverwijders” worden genoemd. Het werkt als volgt.

Na inhalatie draagt de werkzame stof ipratropiumbromide bij aan het ontspannen van de spieren rondom de luchtwegen. Hierdoor kunnen de luchtwegen zich verwijden en kunt u gemakkelijker ademhalen.
Atrovent kan worden gebruikt voor het opheffen van een vernauwing van de luchtwegen, zoals bij (chronische) bronchitis, bronchitis met emfyseem of astma.

2. WAT U MOET WETEN VOORDAT U ATROVENT dosis-aërosol GEBRUIKT
Gebruik ATROVENT dosis-aërosol niet

Wanneer u last heeft of gehad heeft van:
• Overgevoeligheid voor stoffen die op ipratropiumbromide lijken
(atropine-achtige stoffen) of voor één van de andere bestanddelen in het product.

Wees extra voorzichtig met ATROVENT dosis-aërosol
Voor gebruikers met een verhoogde oogboldruk (glaucoom) of met afwijkingen aan de prostaat (prostaathyperplasie) of een verstopping van de urineweg is voorzichtigheid geboden.

Patiënten met cystische fibrose (tPaislijmziekte) die anticholinergica (ipratropiumbromide) gebruiken kunnen gevoeliger zijn voor maagdarmklachten.

ATROVENT niet in of rond de ogen verstuiven. Mocht dit toch gebeuren dan onmiddellijk de ogen gedurende enkele minuten spoelen met koud kraanwater. Wanneer bij verstuiving per ongeluk wat van het product in het oog terechtkomt, kan verwijding van de pupillen (mydriasis) en wazig zien optreden: dit kan enkele uren aanhouden. Indien dit gepaard gaat met roodheid van het oog, pijn of een onaangenaam gevoel in het oog, dan dient u onmiddellijk een arts te raadplegen.

Oogpijn of wazig zien, sterren zien of waanbeelden in combinatie met rode ogen als gevolg van zwelling van het oog kunnen tekenen zijn van een verhoogde oogboldruk (glaucoom). Mocht een combinatie van de verschijnselen optreden, dan is medisch advies direct noodzakelijk.

Raadpleeg uw arts indien één van de bovenstaande waarschuwingen voor u van toepassing is, of dat in het verleden is geweest.

Zwangerschap

Over het gebruik tijdens de zwangerschap zijn tot heden geen nadelige gevolgen bekend. Vraag uw arts of apotheker om advies voordat u een geneesmiddel gebruikt.

Borstvoeding

Over het gebruik tijdens het geven van borstvoeding bestaan onvoldoende gegevens om de mogelijke schadelijkheid te beoordelen. Raadpleeg uw arts of apotheker voordat u ATROVENT gebruikt wanneer u borstvoeding geeft.

Rijvaardigheid en het gebruik van machines

Er zijn geen gegevens bekend over het effect van ATROVENT op de rijvaardigheid. Bij het besturen van voertuigen en bedienen van machines dient rekening te worden gehouden met de mogelijkheid van het optreden van duizeligheid als bijwerking. Wees voorzichtig totdat u weet hoe u reageert op ATROVENT.

Gebruik van ATROVENT dosis-aërosol in combinatie met andere geneesmiddelen

ATROVENT en andere geneesmiddelen kunnen elkaars werking beïnvloeden.

Geneesmiddelen waarbij dit het geval is:
Geneesmiddelen uit bepaalde klassen van I uchtwegverwijders (beta-adrenergica, xanthinederivaten) kunnen het luchtwegverwijdende effect van ATROVENT versterken.

Informeer uw arts of apotheker wanneer u andere geneesmiddelen gebruikt of kort geleden heeft gebruikt. Dit geldt ook voor geneesmiddelen die u zonder recept kunt verkrijgen.

3. HOE WORDT ATROVENT dosis-aërosol GEBRUIKT?

De aanbevolen dosering voor volwassenen en kinderen vanaf 6 jaar is 3 tot 4 maal daags twee inhalaties. In het algemeen dienen niet meer dan 12 inhalaties per dag te worden gebruikt.

De werking treedt binnen enkele minuten in en houdt maximaal 6 uur aan. Gebruik ATROVENT elke dag, telkens op dezelfde tijdstippen van de dag. Dit geeft het beste effect. De vaste tijdstippen helpen u er bovendien aan herinneren wanneer u moet inhaleren.
ATROVENT wordt gebruikt voor de behandeling van langdurige luchtwegaandoeningen. Daarom moet ATROVENT gedurende langere periode worden gebruikt.
Voor het slagen van de behandeling is het van belang dat u de aërosol op de juiste manier gebruikt.

Voordat u de aërosol voor de eerste maal gebruikt, dient u het reservoir tweemaal in te drukken. Als u de aërosol meer dan drie dagen niet gebruikt heeft, dient u het reservoir voor gebruik éénmaal in te drukken.
Voorafgaand aan ieder gebruik moeten de volgende regels worden gevolgd:
1. Haal het beschermdopje van het mondstuk af.
2. Houd de aërosol tussen duim en wijsvinger vast met het reservoir naar boven (duim onder, wijsvinger boven).
3. Adem zo diep mogelijk uit.
4. Plaats de aërosol zo in de mond, dat de lippen het mondstuk omklemd houden en het reservoir omhoog wijst.
5. Adem nu zo diep mogelijk in door de mond en druk tegelijkertijd eenmaal stevig het reservoir in. Houd de adem een paar seconden in, verwijder het mondstuk en adem uit.
6. Herhaal deze procedure vanaf punt drie, indien een tweede inhalatie is
voorgeschreven.
7. Plaats het beschermdopje weer op het mondstuk.

N.B. Wanneer u ATROVENT voor de eerste keer gebruikt, kunt u wanneer u dit lastig vindt het eerst een keer voor de spiegel uitproberen.

Omdat het reservoir niet doorzichtig is, is het niet mogelijk te zien wanneer het leeg is. Door het reservoir te schudden kan men nagaan of er nog vloeistof in aanwezig is. Het reservoir bevat 200 doses. Na 200 inhalaties kan het lijken of er nog een klein beetje vloeistof in het reservoir zit. U dient de aërosol dan toch te vervangen door een nieuwe, omdat u anders misschien niet de juiste hoeveelheid geneesmiddel toegediend krijgt.
U kunt bepalen hoeveel er nog in het reservoir zit. Haal het reservoir van het plastic mondstuk af en doe het in een bakje met water. U kunt nu schatten hoeveel er nog in zit, door te kijken naar de manier waarop het reservoir in het water drijft.


Het is heel belangrijk de aërosol goed schoon te houden. Als u dat niet regelmatig doet, kan de aërosol verstopt raken waardoor hij niet meer werkt. Sommige patiënten denken dan ten onrechte dat het reservoir leeg is.
De volgende procedure dient regelmatig te worden uitgevoerd. Trek het metalen reservoir uit de plastic houder, was de plastic houder in een lauw sopje, spoel grondig na met schoon water en droog hem af Controleer nu het metalen reservoir.
Zelfs bij normaal gebruik kunnen de gaatjes in het uitstroompijpje verstopt raken. Met behulp van een fijne naald kan het pijpje gemakkelijk open geprikt worden.

NB: Het mondstuk is speciaal ontworpen voor het gebruik met ATROVENT om ervoor te zorgen dat u altijd de juiste hoeveelheid van het geneesmiddel krijgt toegediend. Het mondstuk dient dan ook niet gebruikt te worden op andere
dosis-aërosolen. Anderzijds dient u ATROVENT niet met een ander mondstuk te gebruiken.

In geval u bemerkt dat ATROVENT te sterk of juist te weinig werkt, raadpleeg dan uw arts of apotheker.

Wat u moet doen wanneer u te veel van ATROVENT dosis-aërosol hebt gebruikt

Er zijn geen specifieke verschijnselen na overdosering waargenomen. Mocht u bij overdosering klachten hebben, dan kunt u uw arts raadplegen.

Wat u moet doen wanneer u bent vergeten ATROVENT dosis-aërosol te gebruiken Als u een inhalatie heeft vergeten, kunt u deze alsnog innemen. Als het echter bijna tijd is voor de volgende inhalatie kunt u de vergeten inhalatie overslaan en volgens het doseringsvoorschrift van uw arts verdergaan. Neem nooit een dubbele dosis van ATROVENT om zo de vergeten dosis in te halen.

Effecten die u kunt verwachten wanneer de behandeling met ATROVENT dosis-aërosol wordt gestopt

Stop niet op eigen initiatief met ATROVENT. Overleg altijd met uw arts als u overweegt te stoppen. Als u in overleg met uw arts stopt, dan kunnen de klachten, die u had voor de behandeling met ATROVENT, terugkeren.

4. MOGELIJKE BIJWERKINGEN

Zoals alle geneesmiddelen kan ATROVENT bijwerkingen veroorzaken.
Bijwerkingen kunnen voorkomen:
• zeer vaak (bij meer dan 1 op de 10 patiënten)
• vaak (bij meer dan I op de 100, maar bij minder dan 1 op de 10 patiënten)
• soms (bij meer dan 1 op de 1000, maar bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
• zelden (bij meer dan 1 op de 10.000, maar hij minder dan 1 op de 1000 patiënten)
• zeer zelden (bij minder dan 1 op de 10.000 patiënten)

De bijwerkingen zijn gerangschikt naar orgaan.

Immuunsysteem
Soms: Huiduitslag met hevige jeuk en vorming van bultjes (urticaria).
Zelden: Plotselinge vochtophoping in de huid en slijmvliezen (bijv. keel of tong), ademhalingsmoeilijkheden en/of jeuk en huiduitslag (angioneurotisch oedeem).
Als u last heeft van de bijwerking acute plaatselijke zwelling van de tong, lippen en gezicht dient u onmiddellijk een arts te raadplegen.

Zenuwstelsel
Vaak: Hoofdpijn en duizeligheid
Hart
Soms: Hartkloppingen (bij hogere doseringen)
Zelden: Regelmatig, maar zeer snel samentrekken van het hart (boezemfibrilleren), hartritmestoornissen en versnelde hartslag

Oog
Soms: Moeite met zien, wazig zien (accommodatiestoornis) en verhoogde oogboldruk
(glaucoom) (zie ook: Wees extra voorzichtig met ATROVENT dosis-aërosol)
Zelden: Oogpijn en verwijding van de pupillen (mydriasis)

Ademhalingsstelsel en borstkasaandoeningen
Vaak: Hoest, heesheid, keelontsteking en vernauwing van de luchtwegen als gevolg van de inhalatie
Zelden: Kramp van de stembanden (laryngospasme)

Maagdarmstelsel
Vaak: Droge mond en maagdarmstoornissen (verstopping, diarree, overgeven)
Soms: Misselijkheid en smaakveranderingen

Huidaandoeningen
Soms: Jeuk (pruritus) en allergische huidreacties (huiduitslag, jeuk en netelroos)


Nier- en urinewegaandoeningen
Zelden: Vasthouden van urine. Bij een verstopping van de urineweg is voorzichtigheid geboden (zie ook: Wees extra voorzichtig met ATROVENT
dosis-aërosol)

Algemene aandoeningen
Vaak: Griepachtige verschijnselen

In geval er bij u een bijwerking optreedt die niet in deze bijsluiter is vermeld of die u als ernstig ervaart, informeer dan uw arts of apotheker.

5. HOE BEWAART U ATROVENT dosis-aërosol?

Niet bewaren boven 30°C.
Beschermen tegen direct zonlicht, hitte en bevriezing.
Het reservoir staat onder druk en mag niet met geweld worden geopend of beschadigd. Het openen is gevaarlijk en maakt de inhoud bovendien direct onbruikbaar.

Het reservoir mag niet worden blootgesteld aan temperaturen boven 50°C (b.v. op de centrale verwarming of de kachel).
Uiterste gebruiksdatum
Gebruik ATROVENT niet meer na de datum op de verpakking achter "niet te gebruiken na" of "exp".

BUITEN HET BEREIK EN ZICHT VAN KINDEREN BEWAREN

Deze bijsluiter is voor het laatst herzien/goedgekeurd in oktober 2006